Μπάτης |
-Ο Γιώργος Μπάτης (πραγματικό του όνομα: Γιώργος Τσώρος, γνωστός και ως Γιώργος Αμπάτης
Ένας από τους πρώτους και σημαντικότερους μουσικούς του ρεμπέτικου, καθώς επίσης και γνωστός μάγκας του Πειραιά.
Γεννήθηκε στα Μέθενα (στη Μούσκα) και κατ άλλους στην Αθήνα, το 1886 ..Έμαθε μπαγλαμά κατά τη διάρκεια της θητείας του στο στρατό, η οποία διήρκεσε 12 χρόνια! (1908 - 1920), πράγμα όχι και τόσο ασυνήθιστο για εκείνη τη γεμάτη πολέμους εποχή..
Όταν απολύθηκε, άρχισε να κάνει δουλειές του ποδαριού: γιατρός (!) παλαιοπώλης, μικροπωλητής, μάγος/φακίρης(!) κ.α.
-Στα μέσα της δεκαετίας του '20 άνοιξε χoροδιδασκαλείο το οποίο ονομαζόταν «Κάρμεν». Εργάστηκε ακόμη ως πωλητής αυτοσχέδιων φαρμάκων κατά του πονόδοντου, περιπλανώμενος οδοντογιατρός, μικροπωλητής και ενεχυροδανειστής. Το 1931 άνοιξε ένα καφενείο, το «Ζώρζ Μπατέ», το οποίο αποτέλεσε ένα από τα λίκνα του ρεμπέτικου. Στο καφενείο του σύχναζε και ο ποιητής Ναπολέων Λαπαθιώτης!.
Ανοιξε πολλα "καφενεια" (Coffe shop) κατα καιρους! Το ονόματα που εδινε.. ανάλογα με τα κέφια του!:
'Οδός απελπισίας', 'Τά τέσσερα βάσανα-οι εξη πόνοι', 'Τό γλυκό ονειρον'. Ολα γεματα με μουσικα οργανα!. Είχε μεγάλη αγάπη για τη μουσική και διατηρούσε σημαντική συλλογή μουσικών οργάνων. Είχε μπουζούκια, μπαγλαμάδες, ένα μισομπούζουκο, κιθάρες, μια ρομβία-λατέρνα! κ.α!. Εκεί είχε πολλά όργανα, τόσα που κάποτε για τη μεταφορά τους στην Ασφάλεια χρειάστηκε χειράμαξο!. Πάντως, "όλως τυχαίως", το 1937 πυρκαγιά κατέστρεψε την πλατεία Καραϊσκάκη και τα Λεμονάδικα, κι οι μάγκες ξεσπιτώθηκαν... Ο Μεταξάς κυνήγησε πολύ το μπουζούκι, το ρεμπέτικο και το "μαρκούτσι"! Το 1937 βγήκε νόμος που απαγόρευε τους αμανέδες, τους τεκέδες, τους μπαγλαμάδες και τους λουλάδες.
Όταν ο Μπάτης το έπαιζε καθηγητής χορού!! ... Ένα από τα πολλά επαγγέλματα ..!!! (1925) Διαφημιστικό φυλλάδιο της σχολής χορού "Κάρμεν" του καθηγητού George Bate. Το χοροδιδασκαλειο ανοιξε το 1925 στην οδο Αιμου, διπλα στο σπιτι του. "Μια επισκεψις αρκει!!" (Από τα "Ρεμπέτικα Τραγούδια" του Ηλία Πετρόπουλου.)
Γιώργος Μπάτης (Γιώργος Τσώρος) George Batis |
Ισχυριζόταν πώς είναι διπλωματούχος Παρισίων!, εψηνε καφέδες, πάσαρε νταμίρα καί γιατροσόφια γιά κάλους μέχρι δόντια εβγαζε!, πούλαγε και αγόραζε μπουζούκια, κιθάρες, μπαγλαμάδες, ήταν ακούμπα γιά τούς αναγκεμένους, πού τού αφηναν αμανάτι δαχτυλίδια, οργανα, ρολόγια και ρούχα, ενώ δέν παρέλειπε να παίζει ταξίμια καί νταλγκάδες με τα φιλαράκια Μάρκο, Μπαγιαντερα, Δελιά, Μάθεση, Καρυδάκια, Παπαιωάννου, Στράτο, Γενίτσαρη καί τούς αλλους πού σύχναζαν στο μαγαζί του!..
1927 O πιτσιρικάς Γενιτσαρης, σε ενα απο τα πρωτα καφενεια του Μπατη |
Ο Μπάτης ορθιος υποδυόμενος τον πλανόδιο "θαυματοποιό" μπροστά στο καφενεδάκι του 'Τό γλυκό ονειρον' , στο Καραϊσκάκη 1934. Μαζί του αραχτός ο "Θάνος ο Νταβατζής", ρεμπέτης. |
* Πέθανε 10 Μαρτιου 1967. Θάφτηκε αγκαλιά με τον αγαπημένο του μπαγλαμά όπως ο ίδιος είχε ζητήσει.
Ο Μπατης μεχρι το θανατο του το 1967, επαιζε και τραγουδουσε, ποτε με συγκροτηματα και ποτε μονος του!
Οι παλιοι, τον θυμοταν παντα καλοντυμενο, να παιζει στα λεμοναδικα καθισμενος πανω σε ενα καροτσι!
Ο Γιωργος Μπατης, η Αμπατης, η Τσωρος, πηγε "αδοξα", οπως οι περισσοτεροι ρεμπετες!
Ο Τσακιριαν, μιλωντας για τον Μπατη, τον χαρακτηρισε "Ρηγα του Πειραια"!
-Απόσπασμα απο την ιδιόγραφη "Διαθήκη" του Μπάτη, λίγο πριν πεθάνει...
«"Ο Μπαρμπα-Γιώργος γέρασε, δυο κόκαλα έχει μείνει, μα το μπαγλαμαδάκι του στιγμή δεν το αφήνει. Με μπαγλαμάδες αγκαλιά πέρασε τη ζωή του, με μια στερνή διπλοπενιά θ' αφήσει τη ζωή του. Να μην τον συγχωρήσετε, δεν έχει κάνει κρίμα, μόν' θέλει να τον θάψετε με μπαγλαμά στο μνήμα. Ο Μπαρμπα-Γιώργης ο Πειραιώτης, γερομάγκας και τσικ ιππότης, μπουζουκοπροσωπικότης, ο Μπαρμπα-Γιώργης ο Πειραιώτης"».
Μερικά τραγούδια του:
"ΑΠΟ ΚΑΤΩ ΑΠ' ΤΟ ΡΑΔΙΚΙ,ΑΤΣΙΓΓΑΝΑ,ΒΑΡΚΑ ΜΟΥ ΜΠΟΓΙΑΤΙΣΜΕΝΗ, ΒΛΕΠΩ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΠΑΡΕΑ (το οποιο φωνογραφηθηκε ταυτοχρονα με τον πρωτο δισκο του Βαμβακαρη το 1934), ΖΟΥΛΑ ΣΕ ΜΙΑ ΒΑΡΚΑ ΜΠΗΚΑ ( ο τιτλος του δισκου ειναι "ΖΕΙΜΠΕΚΑΝΟ ΣΠΑΝΙΟΛΟ"), Η ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ, ΚΑΜΗΛΙΕΡΙΚΟ, ΚΑΤΩ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΜΑΡΙΝΑ, ΚΑΤΩ ΣΤΟ ΓΥΑΛΟ ΣΤΗΝ ΑΜΜΟ, ΜΑΓΚΕΣ ΚΑΡΑΒΟΤΣΑΚΙΣΜΕΝΟΙ, Ο ΘΕΡΜΑΣΤΗΣ, Ο ΜΠΑΡΜΠΕΡΗΣ, Ο ΜΠΟΥΦΕΤΖΗΣ, Ο ΝΤΕΚΕΣ ΤΟΥ ΜΠΑΤΗ, Ο ΩΡΩΠΟΣ, ΣΟΥ 'ΧΕΙ ΛΑΧΕΙ ΣΤΟ ΣΕΛΑΧΙ, και αλλα πολλα!
Τα τραγουδια του Μπατη, ξεχωριζουν για την "Ευθυμη Μελαγχολια" τους! (ΠΗΓΗ)
Παρά τον μικρό αριθμό των τραγουδιών που γραμμοφώνησε, θεωρείται ένας από τους θεμελιωτές της πειραιώτικης σχολής του ρεμπέτικου!
"Μπάτης ο μαστούρης!" (γεγονός1)
Το 1933, γραμμοφωνήθηκαν στον ίδιο δίσκο το “Ζούλα σε μια βάρκα μπήκα” και το “Μάγκες καραβοτσακισμένοι”. Τα τραγούδια αυτά, ήταν να τα τραγουδήσει ο ίδιος ο Μπάτης. Έγιναν οι πρόβες, και όταν όλα πια ετοιμάστηκαν, ο Μπάτης “πήγε να κάνει καμιά τζούρα!”. Όταν όμως γύρισε, είχε τέτοια μαστούρα, που “δεν ήταν σε θέση να τραγουδήσει”(!). Λόγω των τεχνικών δυσκολιών της εποχής εκείνης η ηχογράφηση δεν σήκωνε αναβολή. Έτσι, η μαστούρα αυτή, έγινε η αφορμή να κάνει την πρώτη του εμφάνιση στη δισκογραφία, ο μεγάλος Στράτος Παγιουμτζής! (ήταν λιγότερο μαστούρης!), ενώ ο Μπάτης, παίζει τον μπαγλαμά του και μπουζούκια οι, Μαρκος και Δελιας!.
«Βάρδα, φουρνέλο» - Μπραφ οι χωροφύλακες (γεγονος2)
Κάποτε, ο Μπάτης με τον Στράτο, τον Μαρκο, τον Αρτεμη κ.α πήγαιναν στα βουνά της Νίκαιας για να πιουν αργιλέ.. Τους παρακολουθούσαν δυο χωροφύλακες για να τους πιάσουν επ΄ αυτοφώρω.. Ο Μπάτης όμως τους αντελήφθη κι εκεί που κάθισαν να καπνίσουν, βάζει φωτιά σ΄ ένα θυμάρι για ν΄ ανάψει τον αργιλέ και φωνάζει: «Βάρδα, φουρνέλο»!!.. Όπου φύγει – φύγει, οι χωροφύλακες… και έκατσε να απολαύσει την κουτρουβάλα τους προς τα κάτω…
Οι παλιοι, τον θυμοταν παντα καλοντυμενο, να παιζει στα λεμοναδικα καθισμενος πανω σε ενα καροτσι!
Ο Γιωργος Μπατης, η Αμπατης, η Τσωρος, πηγε "αδοξα", οπως οι περισσοτεροι ρεμπετες!
Ο Τσακιριαν, μιλωντας για τον Μπατη, τον χαρακτηρισε "Ρηγα του Πειραια"!
-Απόσπασμα απο την ιδιόγραφη "Διαθήκη" του Μπάτη, λίγο πριν πεθάνει...
«"Ο Μπαρμπα-Γιώργος γέρασε, δυο κόκαλα έχει μείνει, μα το μπαγλαμαδάκι του στιγμή δεν το αφήνει. Με μπαγλαμάδες αγκαλιά πέρασε τη ζωή του, με μια στερνή διπλοπενιά θ' αφήσει τη ζωή του. Να μην τον συγχωρήσετε, δεν έχει κάνει κρίμα, μόν' θέλει να τον θάψετε με μπαγλαμά στο μνήμα. Ο Μπαρμπα-Γιώργης ο Πειραιώτης, γερομάγκας και τσικ ιππότης, μπουζουκοπροσωπικότης, ο Μπαρμπα-Γιώργης ο Πειραιώτης"».
Μερικά τραγούδια του:
"ΑΠΟ ΚΑΤΩ ΑΠ' ΤΟ ΡΑΔΙΚΙ,ΑΤΣΙΓΓΑΝΑ,ΒΑΡΚΑ ΜΟΥ ΜΠΟΓΙΑΤΙΣΜΕΝΗ, ΒΛΕΠΩ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΠΑΡΕΑ (το οποιο φωνογραφηθηκε ταυτοχρονα με τον πρωτο δισκο του Βαμβακαρη το 1934), ΖΟΥΛΑ ΣΕ ΜΙΑ ΒΑΡΚΑ ΜΠΗΚΑ ( ο τιτλος του δισκου ειναι "ΖΕΙΜΠΕΚΑΝΟ ΣΠΑΝΙΟΛΟ"), Η ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ, ΚΑΜΗΛΙΕΡΙΚΟ, ΚΑΤΩ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΜΑΡΙΝΑ, ΚΑΤΩ ΣΤΟ ΓΥΑΛΟ ΣΤΗΝ ΑΜΜΟ, ΜΑΓΚΕΣ ΚΑΡΑΒΟΤΣΑΚΙΣΜΕΝΟΙ, Ο ΘΕΡΜΑΣΤΗΣ, Ο ΜΠΑΡΜΠΕΡΗΣ, Ο ΜΠΟΥΦΕΤΖΗΣ, Ο ΝΤΕΚΕΣ ΤΟΥ ΜΠΑΤΗ, Ο ΩΡΩΠΟΣ, ΣΟΥ 'ΧΕΙ ΛΑΧΕΙ ΣΤΟ ΣΕΛΑΧΙ, και αλλα πολλα!
Τα τραγουδια του Μπατη, ξεχωριζουν για την "Ευθυμη Μελαγχολια" τους! (ΠΗΓΗ)
Παρά τον μικρό αριθμό των τραγουδιών που γραμμοφώνησε, θεωρείται ένας από τους θεμελιωτές της πειραιώτικης σχολής του ρεμπέτικου!
Ρεμπέτης Μπάτης !!! |
Το 1933, γραμμοφωνήθηκαν στον ίδιο δίσκο το “Ζούλα σε μια βάρκα μπήκα” και το “Μάγκες καραβοτσακισμένοι”. Τα τραγούδια αυτά, ήταν να τα τραγουδήσει ο ίδιος ο Μπάτης. Έγιναν οι πρόβες, και όταν όλα πια ετοιμάστηκαν, ο Μπάτης “πήγε να κάνει καμιά τζούρα!”. Όταν όμως γύρισε, είχε τέτοια μαστούρα, που “δεν ήταν σε θέση να τραγουδήσει”(!). Λόγω των τεχνικών δυσκολιών της εποχής εκείνης η ηχογράφηση δεν σήκωνε αναβολή. Έτσι, η μαστούρα αυτή, έγινε η αφορμή να κάνει την πρώτη του εμφάνιση στη δισκογραφία, ο μεγάλος Στράτος Παγιουμτζής! (ήταν λιγότερο μαστούρης!), ενώ ο Μπάτης, παίζει τον μπαγλαμά του και μπουζούκια οι, Μαρκος και Δελιας!.
«Βάρδα, φουρνέλο» - Μπραφ οι χωροφύλακες (γεγονος2)
Κάποτε, ο Μπάτης με τον Στράτο, τον Μαρκο, τον Αρτεμη κ.α πήγαιναν στα βουνά της Νίκαιας για να πιουν αργιλέ.. Τους παρακολουθούσαν δυο χωροφύλακες για να τους πιάσουν επ΄ αυτοφώρω.. Ο Μπάτης όμως τους αντελήφθη κι εκεί που κάθισαν να καπνίσουν, βάζει φωτιά σ΄ ένα θυμάρι για ν΄ ανάψει τον αργιλέ και φωνάζει: «Βάρδα, φουρνέλο»!!.. Όπου φύγει – φύγει, οι χωροφύλακες… και έκατσε να απολαύσει την κουτρουβάλα τους προς τα κάτω…
Γιώργος Μπάτης ~ 1932-'33 |
Πειραιάς, 1932 - '33 "ΚΑΦΕΝΕΙΟΝ Η ΟΔΟΣ ΑΠΕΛΠΙΣΙΑΣ - ΔΙΑΤΑΓΗ ΔΗΜΑΡΧΟΥ - ΖΟΡΖ Α.ΒΑΤΕ" Ο Μπάτης στο κεφενεδάκι του (coffee shop ) "H oδός απελπισίας", που άνοιξε με διαταγή δημάρχου! Δίπλα από την ταμπέλα, ένας νεαρός μαθητής με κιθαρα και ο Μήτσος Καρυδάκιας (μπαγλαμα). Δημήτρης Καρυδάκης ή Καρυδάκιας, τον σκότωσαν στην Κατοχή, βρέθηκε δολοφονημένος, τον στραγγάλισαν, στη Δραπετσώνα το 1942 και κανείς δεν έμαθε ποτε, ποιός και γιατί τον σκότωσαν.. |
Ο Μπάτης, στην ταινία "Οι Παπατζήδες" |
Ο Μπάτης, στα γεράματά του, παίζοντας μπαγλαμά, σε κάποιο εξοχικό του Πειραιά |
Το σπίτι-χοροδιδασκαλείο του Γ. Μπάτη. Εδώ ήταν η ΣΧΟΛΗ ΤΟΥ ΚΛΑΣΙΚΟΥ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ- οδός Αίμου (απέναντι ήτανε το σπίτι του Γενιτσαρη!) |
Ο Μπάτης με τον μπαγλαμά του, ο Δημήτρης Καρυδάκης ή Καρυδάκιας με μπουζούκι, ένας μικρασιάτης με ούτι, και κάποιοι φίλοι (Πειραιάς, 1938) |
ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΟΥ ΜΠΑΤΗ ΤΟ ΜΑΓΑΖΙ/ΤΕΚΕΣ "ΤΟ ΓΛΥΚΟ ΟΝΕΙΡΟΝ"... ΑΡΑΧΤΟΣ Ο ΘΑΝΑΣΗΣ "ΘΑΝΟΣ" Ο ΝΤΑΒΑΤΖΗΣ! (ΠΑΛΙΟΣ ΡΕΜΠΕΗΣ). ΞΕΧΩΡΙΖΕΙ Ο ΜΠΑΤΗΣ ΕΠΑΝΩ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΙΠΑ ΤΟΥ !!! |
Ο Γιώργος Μπάτης με την παρέα του, μπροστά στο καφενεδάκι του, στου Καραϊσκάκη (1933) |
Γύρω στο 1935 στο λιμάνι του Πειραιά - Μπάτης και Κηρομύτης μπαγλαμάδες, άγνωστος με κιθάρα, Παγιουμτζής και Παπαϊωάννου μπουζούκια. |
"ΚΑΦΕΝΕΙΟΝ Ο ΜΠΑΤΗΣ". Ο Μπάτης σε κάποιο από τα πρώτα καφενεδάκια του, που, κατά καιρούς είχε ανοίξει στου Καραϊσκάκη. Αριστερά του ο Θάνος ο Νταβατζής! (1933). |
Ο παλιός ρεμπέτης Θανάσης ή "Θάνος ο Νταβατζής", φίλος του Μπάτη. |
Πειραιάς 1934.. ο Μπάτης ο Στράτος και ο Στελιος Κηρομητης(!) με μπαγλαμά πίσω (στην 'πενα!'), ένας μάγκας και δύο φαντάροι λιποτάχτες, όλοι με τα όργανα στα χεριά, μπροστά στο καφενεδάκι του: "Οι τρεις καημοί" του καθηγητού GEORGE BATE. -Από το βιβλίο του Ηλία Πετρόπουλου "Ρεμπέτικα Τραγούδια". |
Ο Μπάτης μπροστά σε ένα από τα καφενεδάκια που είχε ανοίξει, μαζί με δύο αγαπητικούς της εποχής. Στο κέντρο ο Θάνος ο Νταβατζής (1935) *Το 1937 του κλείνουν το καφενείο στου Καραϊσκάκη, και τότε αναγκάζεται να κάνει άλλο στο Γιουσουρούμ του Πειραιά. Και στο νέο του καφενέ συνεχίζει να διδάσκει το μπουζούκι!. |
Γιώργος Μπάτης |
Ο Κ.Παπαδόπουλος (μπουζούκι), Δ.Δασκαλάκης (κιθ.), Γ.Ροβερτάκης (πιάνο), Μπουχράμ Αλτιμπακιάν (βιολί), ο Μπάτης με τον μπαγλαμά και ο Χρήστος Δημόπουλος με μπουζουκι 1952 |
(Rembetika - Greek Popular Music) Ρεμπέτες, μάγκες μπροστά στο δρόμο, έξω από το μαγαζί του Μπάτη, στου Καραϊσκάκη -στα Λεμονάδικα, για μια αναμνηστική φωτογραφία, το 1933. Ξεχωρίζουν, στη πρώτη σειρά καθιστοί: ο Γιάννης ο Αιβαλιώτης με μπαγλαμά , ο Παναγιώτης Δήμας, δύο άγνωστοι με μπαγλαμά, ο Παντέλος μπουζουκι και ο Θάνος με κιθάρα. Πίσω τους όρθιοι, ο ταχυδρόμος της γειτονιάς, το Αριστειδάκι (με μπαγλαμά), ο Μάρκος Βαμβακάρης με μπουζούκι, δίπλα του ο Συριανός (κιθάρα;). Στο κέντρο με την κιθάρα στον ώμο ο Γιωργος Μπάτης, ο Αντώνης Μπόγρης δίπλα του με μπουζούκι, ο νταής Θανάσης Γκότσης, ο Αντώνης "ο θερμαστής" με μπουζούκι και ο Κώστας Μπούρας με μαντολίνο. Rebetiko .. the beginning. The refugees’ songs, arose from the Asia Minor Catastrophe, in combination with the folk songs, the songs of the islands and the other kinds of music, the substratum that led to the creation of rebetika. |