Νίκος Μάθεσης -ο θρυλικός- "τρελάκιας", ρεμπέτης και στιχουργός του ρεμπέτικου/λαϊκού τραγουδιού, νταής, παρανομία, αλανιάρης, μέσα σ' όλα ...
Νίκος Μάθεσης ή "Τρελάκιας" (1907 - 27 Απριλίου 1975) Γεννήθηκε στη Σαλαμίνα και αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση στο χώρο του ρεμπέτικου τραγουδιού!. Ξυλουργός στο επάγγελμα, ασκούσε το λαθρεμπόριο και όλα τα μάγκικα επαγγέλματα -με κότσια. Θεωρείται ένας από τους πρωτοπόρους στιχουργούς του (ρεμπέτικου) με σημαντική προσφορά, ενώ η καλλιτεχνική αξία του, σύμφωνα με τους ρεμπετολόγους, είναι μεγάλη!. Παράλληλα όμως υπήρξε και μια προσωπικότητα "μοναδική" και προκλητική που έζησε κι έδρασε, πέρα από τα όρια και τις κοινωνικές συμβάσεις, στους "ημιπαράνομους χώρους του Πειραιά" και στο "γκέτο της Δραπετσώνας" -όπως και πολλοί άλλοι, της εποχής εκείνης.. Εκεί επιβλήθηκε κι έγινε ένα ξεχωριστό πρόσωπο που έγραψε ιστορία στην εποχή του, στην πιάτσα του Πειραιά, "στον υπόκοσμο" και στον κόσμο των ρεμπέτηδων!.."
Σ’ αυτόν τον άγριο κόσμο προσπάθησε να γίνει από τους πρώτους και καλύτερους μάγκες!. Ήθελε να γίνει πρωτοπαλίκαρο και άρχισε να κάνει κατορθώματα πάνω στη μαγκιά και το νταηλίκι. Όλοι οι κουτσαβάκηδες κι οι νταήδες προπολεμικά τον υπολόγιζαν. Νόμος του ο νόμος της μαγκιάς. Ήταν πασίγνωστος. Μόλις έλεγε Νίκος Τρελάκιας, τον γνωρίζανε και οι πέτρες!. Το 1938 μάλιστα έκανε και φόνο, όπου, βρισκόμενος σε άμυνα, σκότωσε τον Στρίγκλα, τον μάγκα και το φόβητρο της Φρεαττύδας!..
 |
| Νίκος Τρελάκιας Μάθεσης (οπλισμένος) |
Στη δισκογραφία του ρεμπέτικου μπήκε νωρίς, από το 1930, περίπου, σαν ένας από τους πρώτους στιχουργούς του!.
Ηχογράφησε τα πρώτα του τραγούδια
«Μες στου Νικήτα τον τεκέ» (Μουσική: Γιάννης Δραγάτσης ή Ογδοντάκης και «Ο γεωργός» (Μουσική: Δημήτρης Μπαρούσης ή Μπαρούς ή Λορέντζος) τα ερμηνεύει ο Γιώργος Παπασιδέρης. Συνεργάστηκε με όλους τους γνωστούς συνθέτες της περιόδου 1930-1939, Γιάννη Δραγάτση ή Ογδοντάκη ή Ογδόντα, Δημήτρη Μπαρούση ή Μπαρού ή Λορέντζο, Μανόλη Χρυσαφάκη ή Φυστιξή, Γιώργο Μπάτη, Πέτρο Κυριακού, Ανέστη Δελιά ή Αρτέμη και φυσικά τον Στελλάκη Περπινιάδη -1934 με, το πασίγνωστο χασάπικο, τη θρυλική «Γάτα».
*Τραγούδια του τραγούδησε και η υπέροχη και ανεπανάληπτη Ρόζα Εσκενάζυ.
Ανάμεσα στα τραγούδια του ξεχωρίζουν : «Βρε μάγκα το μαχαίρι σου» σε μουσική και ερμηνεία Ανέστου Δελιά ή Αρτέμη (1935), «Μας κυνηγούν τον αργιλέ» (1936), μουσική Δημήτρη Μπαρούση και ερμηνείας Ρόζας Εσκενάζι, «Σου’ χα χαρίσει μια καρδιά» (1939), του Παπαϊωάννου, «Σε διώξαν από την Κοκκινιά» (1950) του Τσιτσάνη με τον Τσαουσάκη κ. ά.
Γνωστό επίσης είναι και το τραγούδι «Ο Νίκος ο τρελάκιας» που αναφέρεται στον ίδιο και ερμήνευσε ο Ανέστος Δελιάς (1912-1941)
 |
| 1924 Νίκος ο Τρελάκιας & 1933, την στιγμή που τον φωτογράφιζαν ήταν μαστουρωμένος (όπως αποκάλυψε ο ίδιος) |
 |
| Η παρέα του Ν. Μάθεση χορεύει χασάπικο, υπό τον ήχο της λατέρνας, στην Κούλουρη (Σαλαμίνα) στις 23-8-1927. |
Τα τραγούδια του είναι τα πιο αντιπροσωπευτικά εκείνης της περιόδου και σαν στιχουργός κατατάσσεται στους πρωτοπόρους του ρεμπέτικου και λαϊκού μας τραγουδιού με ουσιώδη προσφορά στην ανάπτυξή του εκείνα τα χρόνια.
Στα επόμενα χρόνια συνεργάστηκε με τον Γιάννη Παπαϊωάννου, τον Σταύρο Τζουανάκο και με τον Βασίλη Τσιτσάνη. Το τραγούδι τους «Σε διώξαν απ’ την Κοκκινιά» ήταν από τις πιο μεγάλες επιτυχίες της εποχής(1950), ένα κλασικό ζεϊμπέκικο που παίζεται και τραγουδιέται μέχρι τις μέρες μας :
Σε διώξαν απ’ την Κοκκινιά / για τόχες παρακάνει
και στο Χατζηκυριάκειο, άμυαλη / άρχισες το σεργιάνι…
Τελευταίο του τραγούδι (ανέκδοτο) που ηχογραφήθηκε, μετά το θάνατό του, είναι το «Ένας λεβέντης έσβησε» (γραμμένο για το θάνατο του Άρη Βελουχιώτη) με τον Γιώργο Νταλάρα στο δίσκο «Τα ρεμπέτικα της κατοχής» (1980).
Ο Νίκος Μάθεσης έχει κατακτήσει, άξια κι αδιαμφισβήτητα, την πρωταγωνιστική του θέση στην ρεμπέτικη ιστορία. Αποτελεί μοναδική περίπτωση πληρότητας και αυθεντικότητας, όπου λόγος και έργο ταυτίζονται στα πλαίσια ενός βίου ακραίου, προκλητικού, αλλά, συνάμα, και δημιουργικού.
Πριν λίγα χρόνια κυκλοφόρησε το βιβλίο του Λευτέρη Παπαδόπουλου «Να συλληφθεί το ντουμάνι» (εκδ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ, Αθήνα 2004). Πρόκειται για μια σημαντική έρευνα, στην οποία συγκεντρώνονται συνεντεύξεις που ο Λ. Παπαδόπουλος είχε πάρει, το 1972, από παλιούς ρεμπέτες και τεκετζήδες.
Ο Μάθεσης έχει τη δική του ξεχωριστή θέση στο βιβλίο, όχι μόνο λόγω της συνέντευξής του που περιέχεται σ’ αυτό, αλλά και γιατί είναι, άθελά του, αυτός που έδωσε και τον τίτλο του! Περιγράφει με τον χαρακτηριστικό λόγο του όλο το σκηνικό τεκές – τεκετζήδες – χασικλήδες – αστυνομία και καταλήγει αναφερόμενος στις εφόδους της αστυνομίας στους τεκέδες :
«…Εν τω μεταξύ, με το 'μπραφ', έχουνε τσιλιαδόρους αυτοί। Χανότανε ο αργιλές। Ε, το ντουμάνι… Πάρε το ντουμάνι να το συλλάβεις! Και καν’ του μήνυση. Κατάλαβες;..»
Το κατάλαβε βέβαια ο Λευτέρης Παπαδόπουλος και είχε έτοιμο φυσικά και τον τίτλο του βιβλίου του, «Να συλληφθεί το ντουμάνι», χάρη στην άμεση κι αυθεντική αφήγηση του Μάθεση, ενός δημιουργού που, τριάντα πέντε χρόνια μετά το θάνατό του, ο λόγος του και το έργο του παραμένουν πάντα διαχρονικά.((Από το βιβλίο του Τάσου Π. Καραντή: «Νίκος Μάθεσης – ο θρυλικός Τρελάκιας του ρεμπέτικου», εκδ. “Στοχαστής”, Αθήνα 1999.))
 |
| Ρεμπέτες μάγκες εποχής! Ο Μαρίνος "ο Μουστάκιας" (με ένα αρνάκι στα χέρια), ο Σινιακός (όρθιος), ο Κίτσος Σάβας, ο Τζανής ο Ψαράς, ο Μιχάλης Μπεσάκος κι ο Νίκος ο Τρελάκιας, πάνοπλος! (με το πιστόλι και μαχαίρια), ενώ τρώνε στο σπίτι του Μάθεση! (1934) |
 |
| Νίκος Μάθεσης (ο Τρελάκιας) και ο Μαρίνος (ο Μουστάκιας) πίνουν ναργιλε! (μαζί και ο σκύλος!) |
 |
| Μάθεσης ο "Τρελάκιας " |
 |
| Νίκος Μάθεσης διπλά από τον Γιοβάν Τσαούς !!! |
 |
| Ν. ΜΑΘΕΣΗΣ ΜΕ ΤΣΙΤΣΑΝΗ. Δεκ.: '50 |
 |
| 1973 |
 |
Μάθεσης με Παπαϊωάννου στις Τζιτζιφιές Μάθεσης με τον Γ. Λαυκα! |
 |
| Μάθεσης με τον Στ. Τζουανακο!. |
 |
| Φυλακές της Αίγινας 1932. Οι παλιοί νταήδες (καθιστοί) Βαγγέλης Βετούλας, Μαρίνος Βογιατζής (Μουστάκιας), Σωτήρης Περιβόλας και (όρθιοι) Κώστας Περιβόλας, Αργύρης Τζώρτζης και Νίκος Μάθεσης (από το βιβλίο του αξέχαστου και πρωτοπόρου ερευνητή ΗΛΙΑ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ). |
+Κείμενο από Νίκος Πολυγένης [(fb), Βιβλιοπωλείο Πάτρα]
Για τους αδελφούς Περιβόλα, που είχαν το ομώνυμο κέντρο στην Κοκκινιά. Ήταν δυο αδέλφια. Ο Κώστας, γεννημένος το 1903 και ο Σωτήρης, τρία-τέσσερα χρόνια μικρότερος. Είχαν δε και τρεις αδελφές. Ήταν παιδιά του Γιάννη Περιβόλα από τα Βουρλά και της Ελένης Τενεκίδου (της περιβόητης Έλλης του παλιού τραγουδιού, που όμως, δε αντιπροσωπεύει τα γεγονότα ως έγιναν και ούτε την ...αλήθεια!) Οι γονείς, χώρισαν πριν το '22 που η μάνα με τα παιδιά ήρθαν πρόσφυγες στην Κοκκινιά. Τα αγόρια μεγάλωσαν, άντρεψαν, και έγιναν υπολογίσιμοι παράγοντες στη μάγκικη ζωή του Πειραιά και ειδικά ο Σωτήρης, που ήταν πιο ρωμαλέος και πιο ''βαρύς'' τύπος.
Το 1927 φτιάχνουν την ταβέρνα ΠΕΡΙΒΟΛΑΣ που στα μεταπολεμικά χρόνια έπαιξε σπουδαίο ρόλο για το λαϊκό τραγούδι και τους δημιουργούς του. Ο Σωτήρης, πριν τον πόλεμο ''έπεσε'' φυλακή για φόνο (δεν έχουμε συγκεκριμένη μαρτυρία, μόνο το ότι ''μπιστόλισε'' ..αντιβενιζελικό!) Είναι αλήθεια ότι τον φοβόντουσαν, σαν ..φονιά! Και τα δυο αδέλφια ήταν δημοκρατικών πεποιθήσεων, ενώ ο Σωτήρης πήρε μέρος ενεργά στην Εθνική Αντίσταση και τον βρίσκουμε το '47-48 στις φυλακές Αίγινας, καταδικασμένο σε θάνατο! Και, στις 6-5-'48, τον βρίσκουμε στον κατάλογο προς εκτέλεση! Όμως, για καλή του τύχη χωρίσανε τους μελλοθάνατους σε δυο ομάδες και έπεσε στην δεύτερη, που θα εκτελούσαν την 7-5-'48. Έτσι πρόλαβε με ενέργειές του ο Κώστας, να πάει χαρτί του Υπουργείου για αναστολή εκτέλεσις. Έτσι σώθηκε! Έμεινε στο μαγαζί, σοβαρός, ήρεμος και ..προβληματισμένος! Το μαγαζί έκλεισε το 1968, κάπου εκεί, πέθανε και ο Σωτήρης, στα 62 του χρόνια. Ο Κώστας, πέθανε το 1983.
ΠΗΓΕΣ: α) Κ. Καπόπουλος: Αναμέναμε το θάνατο! β) Θεόδωρος Κοντάρας: επιστολή Ελένης Περιβόλα-Πιπίνη γ) Ότι θυμάμαι από τα παλιά, ο ..ίδιος! *Πηγή: κείμενο Νίκος Πολυγένης (fb).
Για τους αδελφούς Περιβόλα, που είχαν το ομώνυμο κέντρο στην Κοκκινιά. Ήταν δυο αδέλφια. Ο Κώστας, γεννημένος το 1903 και ο Σωτήρης, τρία-τέσσερα χρόνια μικρότερος. Είχαν δε και τρεις αδελφές. Ήταν παιδιά του Γιάννη Περιβόλα από τα Βουρλά και της Ελένης Τενεκίδου (της περιβόητης Έλλης του παλιού τραγουδιού, που όμως, δε αντιπροσωπεύει τα γεγονότα ως έγιναν και ούτε την ...αλήθεια!) Οι γονείς, χώρισαν πριν το '22 που η μάνα με τα παιδιά ήρθαν πρόσφυγες στην Κοκκινιά. Τα αγόρια μεγάλωσαν, άντρεψαν, και έγιναν υπολογίσιμοι παράγοντες στη μάγκικη ζωή του Πειραιά και ειδικά ο Σωτήρης, που ήταν πιο ρωμαλέος και πιο ''βαρύς'' τύπος.
Το 1927 φτιάχνουν την ταβέρνα ΠΕΡΙΒΟΛΑΣ που στα μεταπολεμικά χρόνια έπαιξε σπουδαίο ρόλο για το λαϊκό τραγούδι και τους δημιουργούς του. Ο Σωτήρης, πριν τον πόλεμο ''έπεσε'' φυλακή για φόνο (δεν έχουμε συγκεκριμένη μαρτυρία, μόνο το ότι ''μπιστόλισε'' ..αντιβενιζελικό!) Είναι αλήθεια ότι τον φοβόντουσαν, σαν ..φονιά! Και τα δυο αδέλφια ήταν δημοκρατικών πεποιθήσεων, ενώ ο Σωτήρης πήρε μέρος ενεργά στην Εθνική Αντίσταση και τον βρίσκουμε το '47-48 στις φυλακές Αίγινας, καταδικασμένο σε θάνατο! Και, στις 6-5-'48, τον βρίσκουμε στον κατάλογο προς εκτέλεση! Όμως, για καλή του τύχη χωρίσανε τους μελλοθάνατους σε δυο ομάδες και έπεσε στην δεύτερη, που θα εκτελούσαν την 7-5-'48. Έτσι πρόλαβε με ενέργειές του ο Κώστας, να πάει χαρτί του Υπουργείου για αναστολή εκτέλεσις. Έτσι σώθηκε! Έμεινε στο μαγαζί, σοβαρός, ήρεμος και ..προβληματισμένος! Το μαγαζί έκλεισε το 1968, κάπου εκεί, πέθανε και ο Σωτήρης, στα 62 του χρόνια. Ο Κώστας, πέθανε το 1983.
ΠΗΓΕΣ: α) Κ. Καπόπουλος: Αναμέναμε το θάνατο! β) Θεόδωρος Κοντάρας: επιστολή Ελένης Περιβόλα-Πιπίνη γ) Ότι θυμάμαι από τα παλιά, ο ..ίδιος! *Πηγή: κείμενο Νίκος Πολυγένης (fb).
 |
| Ο Μάθεσης εξω απο μαγαζι στο Πέραμα, το 1931. Ο Μάθεσης δεν έπαιζε κανένα όργανο. |
 |
| Ρεμπετοπαρέα. Ο Μάθεσης (αριστερά) με τους φίλους του, στον Πειραιά, το 1935. Δεύτερος από δεξιά. με το σκυλί μπροστά του είναι ο Σωτήρης Γαβαλάς ή Μεμέτης. Αυτός που κρύβει το πρόσωπό του ήταν καταζητούμενος! |
 |
| Δύο πόζες του Μάθεση σε μία διπλή φωτογραφία, που τότε ήταν της μόδας (Χαλκίδα, 11-5-1927) |
 |
| Ο Μάθεσης με τους ψυχογιούς του (φοράνε το τυπικό κοστούμι του ψαροπώλη), στον Πειραιά το 1932 |
 |
| + extra ΡΕΜΠΕΤΕΣ / ΜΟΥΣΙΚΟΙ - ΠΑΡΑΤΣΟΥΚΛΙΑ ΨΕΥΔΩΝΥΜΑ. |
 |
| Ο Ν. Μάθεσης με φίλους, μπροστά σε ένα χασάπικο της αγοράς στου Πειραιά το 1937, τα πίνουν. Μία τσιγκάνα του λέει την μοίρα, δεξιά ξεχωρίζει ένα γραμμόφωνο με το χωνί!.
+ ΕΔΩ για φωτογραφίες με --> ΝΑΡΓΙΛΕΔΕΣ ΜΠΟΥΖΟΥΚΙΑ Κ ΜΑΓΚΙΑ (facebook) ..
 
Ο Μάθεσης με φίλους του. Πειραιώτες μάγκες (1934)
|
ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΜΑΘΕΣΗ:
«ΜΕΣ ΣΤΟΥ ΝΙΚΗΤΑ ΤΟΝ ΤΕΚΕ» (ζεϊμπέκικο)
Μουσική: Γιάννης Δραγάτσης ή Ογδοντάκης ή Ογδόντας / Ερμηνεία: Γιώργος Παπασιδέρης / Δίσκος του 1931
«Ο ΓΕΩΡΓΟΣ»
Μουσική: Δημήτρης Μπαρούσης ή Μπαρούς ή Λορέντζος / Ερμηνεία: Γιώργος Παπασιδέρης
«ΣΤΑΜΑΤΗΣΕ Ο ΤΣΑΜΠΟΥΚΑΣ», (βαρύ ζεϊμπέκικο)
Μουσική: Πέτρος Κυριακού / Ερμηνεία: Πέτρος Κυριακού / Δίσκος του 1932
«Ο ΝΤΟΥΝΤΑΣ» (ζεϊμπέκικο). Αναφέρεται σε υπαρκτό πρόσωπο, τον Σαλαμίνιο Βαγγέλη Λύτρα, αδερφό της μάνας του Μάθεση.
«Ο ΝΙΚΟΣ Ο ΤΡΕΛΑΚΙΑΣ», (ζεϊμπέκικο)
Μουσική: Ανέστης Δελιάς ή Αρτέμης / Ερμηνεία: Ανέστης Δελιάς ή Αρτέμης / Δίσκος του 1933
«ΜΠΑΡΜΠΟΥΤΑΤΖΗΣ» (ζεϊμπέκικο)
Μουσική: Μανόλης Χρυσαφάκης ή Φυστιξής / Ερμηνεία: Στελλάκης Περπινιάδης / Δίσκος του 1934
«ΚΟΥΛΟΥΡΙΩΤΙΣΣΑ» (χασάπικο)
Μουσική: Δημήτρης Μπαρούσης ή Μπαρούς ή Λορέντζος / Ερμηνεία: Γιώργος Παπασιδέρης / Δίσκος του 1935
«ΒΡΕ ΜΑΓΚΑ ΜΟΥ ΤΟ ΜΑΧΑΙΡΙ ΣΟΥ» (ζεϊμπέκικο)
Μουσική: Ανέστης Δελιάς ή Αρτέμης / Ερμηνεία: Ανέστης Δελιάς ή Αρτέμης / Δίσκος του 1935
«ΜΑΣ ΚΥΝΗΓΟΥΝ ΤΟΝ ΑΡΓΙΛΕ» (βαρύ ζεϊμπέκικο)
Μουσική: Δημήτρης Μπαρούσης ή Μπαρούς ή Λορέντζος / Ερμηνεία: Ρόζα Εσκενάζυ / Δίσκος του 1936
«ΣΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΟ ΛΙΜΑΝΙ» (χασάπικο)
Μουσική: Δημήτρης Μπαρούσης ή Μπαρούς ή Λορέντζος / Ερμηνεία: Ρόζα Εσκενάζυ / Δίσκος του 1938
«ΣΟΥ’ ΧΑ ΧΑΡΙΣΕΙ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ» (χασάπικο)
Μουσική: Γιάννης Παπαϊωάννου / Δίσκος του 1939
«ΑΡΡΩΣΤΗΣΑ ΜΑΝΟΥΛΑ ΜΟΥ» (ζεϊμπέκικο)
Μουσική: Στελλάκης Περπινιάδης / Ερμηνεία: Στελλάκης Περπινιάδης / Δίσκος του 1947
«ΜΑΥΡΑ ΤΑ ΒΛΕΠΩ» (χασάπικο)
Μουσική: Βασίλης Τσιτσάνης / Ερμηνεία: Πρόδρομος Τσαουσάκης / Δίσκος του 1949
«Ο ΝΟΙΚΟΚΥΡΗΣ» (χασάπικο)
Μουσική: Βασίλης Τσιτσάνης / Ερμηνεία: Πρόδρομος Τσαουσάκης / Δίσκος του 1950
«ΣΕ ΔΙΩΞΑΝ ΑΠ’ ΤΗΝ ΚΟΚΚΙΝΙΑ» (ζεϊμπέκικο)
Μουσική: Βασίλης Τσιτσάνης / Ερμηνεία: Πρόδρομος Τσαουσάκης και Ρένα Στάμου
Δίσκος του 1950
«ΨΕΥΤΙΚΕ ΚΟΣΜΕ» (ζεϊμπέκικο)
Μουσική: Σταύρος Τζουανάκος / Ερμηνεία: Σταύρος Τζουανάκος / Δίσκος του 1951
«ΚΑΘΕ ΜΑΝΑ ΑΓΑΠΑΕΙ» (ζεϊμπέκικο)
Μουσική: Νίκος Βούλγαρης / Ερμηνεία: Νίκος Βούλγαρης / Δίσκος του 1958
«ΕΝΑΣ ΛΕΒΕΝΤΗΣ ΕΣΒΗΣΕ» (ζεϊμπέκικο)
Μουσική: Μιχάλης Γενίτσαρης / Ερμηνεία: Γιώργος Νταλάρας
Δίσκος του 1980, «Ρεμπέτικα της κατοχής», MINOS DAL-MSM
Η ΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ ΣΤΟ Facebook.